‘Openbare scholen zijn de samenleving in het klein’
Meer verbinding tussen scholen binnen de stichting
Onvoldoende kwalitatieve verbinding tussen scholen binnen de stichting. Dat is wat Roel Versleijen opviel toen hij ruim een jaar geleden startte als bestuurder bij Stichting Akkoord!-PO, het bestuur van 9 openbare basisscholen in Venlo en omgeving. Hij wilde de scholen graag helpen om meer in verbinding te komen en kijken hoe ze gezamenlijk issues rondom identiteit beter kunnen oppakken.
‘Onze scholen zijn heel verschillend’ begint Versleijen. ‘We hebben scholen in stedelijk gebied, maar ook scholen in kleine dorpskernen, groot en klein, rijp en groen. Die verschillen mag je koesteren. Het geeft onze stichting namelijk kleur. Maar de truc is om deze verschillen tot kracht te maken. Daarvoor is het van belang dat je de onderlinge verschillen van elkaar kent en weet te verbinden over de grenzen van de afzonderlijke scholen heen’. Bij Akkoord!-PO kwam men tot de conclusie dat het openbare karakter van de verschillende scholen hen verbindt. ‘Samen nadenken over openbaar onderwijs en wat dit betekent. Wie zijn wij als stichting en wie willen wij zijn? VOS/ABB heeft ons met haar ondersteuning en gedachten hierbij geholpen. Die gedachten en de actieve ondersteuning zijn van toegevoegde waarde’, zegt Versleijen. ‘We volgen de kanalen van VOS/ABB: de nieuwsbrieven, het blad Naar School!, de VOS/ABB-kanalen op sociale media, het portaal openbaaronderwijs.nu en meer. Dat zorgt voor inspiratie en helpt bij het vormen van de identiteit die we willen uitstralen.’
Wat maakt onze school een openbare school?
‘VOS/ABB heeft in samenwerking met de VOO (de Vereniging voor Openbaar Onderwijs) een inspiratieboekje ontwikkeld dat ingaat op de unieke kernwaarden van het openbaar onderwijs en hoe je die binnen een school kan uitdragen. Wie je bent, is wat je doet! Daarom hebben wij het boekje met al onze leerkrachten gedeeld, zodat ze hier inspiratie uit kunnen halen voor hun lessen in de klas. Veel leerkrachten hebben hier enthousiast op gereageerd’, benoemt Versleijen. ‘We komen hierdoor in gesprek met elkaar over openbaar onderwijs, en bespreken de vraag ‘wat maakt onze school een openbare school en hoe geven we hier invulling aan?’.
‘In de omgeving van Venlo hebben de meeste scholen van andere besturen een katholieke identiteit. Als ik met die bestuurders in overleg zit, dan merk ik al gauw dat men zegt: ‘Ja, eigenlijk zijn we niet echt katholiek hoor…’. Wat mij dan de vraag doet stellen: ‘Maar waarom ben je dan geen openbare school? Dat maakt het natuurlijk voor ons als openbare scholen alleen maar belangrijker om ervoor te zorgen dat bekend is wat openbaar onderwijs inhoudt. Veel scholen in het bijzonder onderwijs hebben blijkbaar niet helemaal helder waarom ze bijzonder zijn, laten wij dan als openbare scholen wel helder hebben wie we zijn en waar we voor staan’, aldus Versleijen. ‘Wij dragen met trots de gevelbordjes met het logo van openbaar onderwijs – waar verhalen samenkomen- op de scholen. Die bordjes hebben we via het portaal www.openbaaronderwijs.nu besteld. Maar het blijft niet bij die bordjes aan de gevels, we willen de kernwaarden van openbaar onderwijs actief uitdragen omdat we overtuigd zijn van de meerwaarde ervan. En dat is wat iedere openbare school in Nederland zou moeten doen. Samen bereiken we zo nog meer kinderen en hun ouders en weet men wat openbaar onderwijs is. Wij horen vaak terug van ouders dat men een fijn gevoel heeft bij het openbaar onderwijs. Je mag er zijn wie je bent, je wordt gezien en je doet ertoe! En dat is precies wat we belangrijk vinden!’
Kernwaarden zijn betekenisvol voor het openbaar onderwijs
Daarnaast vindt Versleijen dat de kernwaarden van het openbaar onderwijs heel betekenisvol zijn. ‘Eigenlijk zijn het de kernwaarden van onze Nederlandse samenleving. Als betrekkelijke nieuwkomer in het onderwijsveld verwonder ik mij over de vasthoudendheid waarmee de laatste restjes verzuiling in onze samenleving in stand worden gehouden’, aldus Versleijen. Hij vervolgt: ‘Vrijheid van onderwijs is natuurlijk een groot goed, maar de vraag is in hoeverre je alle vormen van verkokering en fragmentatie wil faciliteren als overheid? Je wil toch graag een samenleving waarin mensen elkaar ontmoeten, nieuwsgierig naar elkaar zijn en zich niet allemaal in een eigen bubbel terugtrekken?’.
‘Iedereen zal het eens zijn met de kernwaarden: gelijkwaardigheid, vrijheid en ontmoeting van het openbaar onderwijs, zelfs bijzondere scholen, maar het is pas van toegevoegde waarde als je er actief invulling aangeeft, als je het betekenis geeft. Het portaal openbaaronderwijs.nu wordt door enkele scholen al gebruikt om inspiratie uit op te halen. Dit portaal met zijn inhoud: lesmateriaal, handreikingen en filmpjes willen we nog breder en integraal inzetten binnen onze stichting in de toekomst’, zegt Versleijen. ‘Het onderling delen en leren van elkaar is voor onze scholen belangrijk. Als de ene school een leerlingenraad heeft in het kader van burgerschapsonderwijs en de andere school heeft dit nog niet, dan is het nuttig om deze scholen met elkaar in contact te brengen om kennis hierover uit te wisselen. Dat is wat ik bedoel met kwalitatieve verbindingen.’
Een school is niet alleen een vindplaats van kennis
Versleijen vindt het verder erg mooi dat enkele scholen binnen zijn stichting jenaplanscholen zijn. Dat betekent dat de weekopening en -sluiting en de vieringen binnen school centraal staan en belangrijk zijn. ‘Wat ik hier mooi aan vind, is dat die vieringen er ook voor zorgen dat de ‘verhalen samenkomen’ en dat is natuurlijk precies wat we met openbaar onderwijs willen bereiken!’. ‘Dat maakt dat het openbaar onderwijs ertoe doet in het leren en de ontwikkeling van kinderen en dat is mooi om te zien! Een school is niet alleen de vindplaats voor kennis, zoals Jan Terlouw uitsprak in een filmpje op openbaaronderwijs.nu, maar ook de plaats voor het leren van normen en waarden in de samenleving. Daarom zijn de kernwaarden van het openbaar onderwijs en het uitdragen van de identiteit zo belangrijk, daar zetten wij graag op in. Ik raad andere stichtingen aan om dit ook te doen en daarbij gebruik te maken van de ondersteuning van VOS/ABB en het portaal openbaaronderwijs.nu!’.
Bekijk het promotiemateriaal om de kernwaarden van het openbaar onderwijs ook bij jou op school zichtbaar te maken.
Meer informatie over begeleiding rondom de identiteit van jouw school? Bekijk de website van VOS/ABB.