Week van Openbare Scholen: gelijkwaardigheid, vrijheid en ontmoeting
In de Week van Openbare Scholen staan gelijkwaardig, vrijheid en ontmoeting en de slogan ‘Openbare scholen – waar verhalen samenkomen’ centraal. Deze kernwaarden en slogan zijn de basis van het actief pluriforme karakter van de openbare scholen.
De Week van Openbare Scholen (20 t/m 24 maart 2023) begon met een drukbezocht symposium in openbare scholengemeenschap UniC in Utrecht. Als eerste nam rector Ellen van Lisdonk het woord. Zij vertelde over het onderwijsconcept en het open karakter van UniC, die beide nauw aansluiten op de kernwaarden van het openbaar onderwijs.
Directeur Hans Teegelbeckers van VOS/ABB gaf in zijn welkomstwoord een toelichting op de kernwaarden van het openbaar onderwijs en de diverse verhalen die samenkomen in de openbare scholen. Het gaat in die verhalen om verschillen en eigen keuzes, waar iedereen van kan leren. ‘Het gaat ook om vrijheid, maar altijd in gebondenheid’, aldus Teegelbeckers, die in dit kader het belang benadrukte van wereldburgerschap.
Ideale school is openbaar
Keynotespreker was televisiemaker en onderwijsprofessional Karim Amghar. Hij ging onder meer in op diversiteit en vooroordelen die mensen vaak hebben. Hierbij past zijn idee dat de ideale school openbaar én uiterst inclusief is. ‘Waar goede basisvaardigheden worden geleerd, maar ook goed wordt ingezet op wereldburgerschap, internationalisering en kunst- en cultuureducatie’, zo zei hij eerder in magazine Naar School van VOS/ABB.
In een dialoogsessie over diversiteit kwam onder anderen onderzoeker en burgerschapsexpert Bram Eidhof aan het woord. Hij ging bijvoorbeeld in op de vraag of een school moet ingaan op de wens van islamitische leerlingen om een gebedsruimte in te richten. Daarover kan de school volgens Eidhof het gesprek aangaan, altijd op basis van gelijkwaardigheid.
Eerder benadrukte hij in Naar School dat openbare scholen zich bij uitstek kunnen profileren met burgerschapsonderwijs, juist omdat ze van en voor iedereen zijn. ‘Dat kunnen ze uitdragen door te zeggen: ‘We hebben een heel divers team, met rolmodellen voor onze leerlingen.’ En als je school niet een afspiegeling is van de samenleving, kun je gericht andere perspectieven opzoeken, bijvoorbeeld van gastsprekers die een beperking hebben of religieus of politiek actief zijn.’
Actief pluriform
Dit sluit naadloos aan op het actief pluriforme karakter van het openbaar onderwijs, dat in de wet is vastgelegd. In tegenstelling tot wat wel eens wordt gedacht, zijn openbare scholen niet neutraal, maar maken zij op actieve wijze en op basis van wederzijds respect deel uit van de pluriforme samenleving. Zo verbreedt de openbare school de horizon van leerlingen en laat de school zien er voor iedereen uit onze samenleving te zijn. De openbare school is daarmee bij uitstek een democratische oefenplaats, waar kinderen leren over zichzelf en over andersdenkenden.
Na de dialoogsessies werd het symposium afgerond door VOO-voorzitter Marco Frijlink. Hij stelde vast dat het goed is om als openbaar onderwijs jaarlijks bij elkaar te komen om te praten over hoe we in de praktijk van alle dag handen en voeten te geven aan onze kernwaarden. ‘Omdat het openbaar onderwijs niet af is en ook nooit af zal zijn. We spelen in op een veranderende samenleving en op mensen en groepen die zelf ook veranderen.’ Op 18 maart 2024 is het volgende symposium, vermeldde Frijlink daarbij. ‘Zet die datum alvast in je agenda als studiedag voor je team!’
De Week van Openbare Scholen is een jaarlijks initiatief van VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO). Onderdeel van deze week is dat openbare scholen in het hele land laten zien waar zij voor staan. Dat doen zij bijvoorbeeld met open dagen, maar ook met filmpjes die online komen op de videopagina van deze website.
In magazine Naar School van VOS/ABB staat een artikel over de Week van Openbare Scholen.